Is Er Verschil Tussen Bloem En Meel? En Wat Is Volkoren Dan?

Deel deze blog makkelijk via:

Bloem, meel en volkorenmeel zijn drie verschillende producten met hun eigen karakteristieken zoals smaak en voedingswaarde. Bovendien kan je bloem, meel en volkorenmeel maken van verschillende granen. Om voor eens en altijd duidelijkheid te scheppen duiken we in dit artikel (figuurlijk) in het verschil tussen bloem en meel.

Verschil tussen bloem en meel: Het malen van de een graankorrel geeft volkorenmeel. Als het volkorenmeel gezeefd wordt blijven de kiem en schil achter in de zeef (zie onderstaande uitleg) en heb je het product bloem. Een mengsel van 50% volkorenmeel en 50% bloem noemen we meel. 

Waldkorn brood is geen volkorenbrood, al wordt dat vaak gedacht. Lees ons artikel over Waldkorn Brood en wat het is. Het zal je zeker verrassen. De verschillen tussen bloem, meel en volkorenmeel zijn aanzienlijk ook al wordt er door producenten heel luchtig over gedaan. Trouwens, Volkoren Brood is wettelijk beschermd. Er worden dus eisen gesteld aan volkoren brood.

Wat Is Volkorenmeel? 

Om het verschil uit te leggen tussen bloem en meel beginnen we met volkoren meel. Volkorenmeel is meel wat als eerste ontstaat na het malen van de graankorrel. Hierin zit de hele meelkern, de zemel en de kiem. Afhankelijk van de maalmethode ontstaat grof- of fijn volkorenmeel waarmee grof- of fijn volkorenbrood gemaakt wordt. 

Wat Is Bloem? 

Bloem bestaat alleen uit het binnenste van de graankorrel, namelijk de meelkern. Na het zeven van volkorenmeel blijven de kiem en de zemel achter in de zeef. Alleen het meel valt door de zeef. Dit is wit van kleur en heet bloem. Hiervan wordt o.a. wit brood gemaakt 

Wat Is Meel? 

Meel is een samengesteld product uit volkorenmeel en bloem. Normaal gesproken is de verhouding 50% bloem en 50% volkorenmeel of 60% bloem en 40% volkorenmeel. Hiervan wordt bruinbrood gemaakt.  

Wat Is Gezonder: Meel, Bloem Of Volkorenmeel? 

Voor volkorenbrood wordt de gehele graankorrel gebruikt namelijk de zemel, de kiem en de meelkern. Brood gemaakt van volkorenmeel bevat dan ook de meest voedingsvezels, vitaminen en mineralen. 

De meeste voedingsstoffen van de graankorrel zitten in de kiem en de zemel vandaar dat volkorenbrood gezonder is dan wit- of bruinbrood.   

Onderstaand een overzicht van de vezelwaarde van de diverse broden.

  • Witbrood (bloem) bevat 2,5 gram vezels per 100 gram brood. 
  • Bruinbrood (60%bloem en 40% volkoren) bevat 5 gram vezels per 100 gram brood. 
  • Volkorenbrood (volkorenmeel) bevat 7 gram vezel per 100 gram brood. 

Van bloem wordt gezegd dat het loze calorieën zijn die je tot je neemt, want de zemel en de kiem zijn eruit gezeefd. Het heeft minder voedingswaarde en geeft alleen een hoop energie. Het ontbreek bloem aan vitamines, vezels en bouwstoffen.  

Toch geven heel veel mensen de voorkeur aan witbrood of producten vervaardigd uit bloem. Dit komt omdat bloem de bloedsuikerspiegel omhoog laat schieten, net als suiker. Het geeft een tijdelijke energie-boost wat een fijn gevoel geeft.  

Wanneer Gebruik Je Bloem Of (Volkoren)Meel? 

Wat je wilt gaan bakken bepaalt de keuze voor meel of bloem. Ook hiervoor moet je rekening houden met het verschil tussen bloem en meel. Bloem heeft betere bakeigenschappen dus wanneer je cake, koekjes of een taart wil maken kan je bloem gebruiken. Deze producten geven vanwege de bloem en verwerkte suikers een energie-boost. 

Meel, ook volkorenmeel wordt vaker gebruik voor echte etensgerechten zoals brood en pannenkoeken. Deze producten bevatten vanwege de zemel en de kiem veel voedingsstoffen.  

Wat Is Meergranenmeel?  

In Nederland is meergranenmeel niet wettelijk vastgelegd. Meergranenmeel kan bestaan uit bloem en (volkoren)meel, samengesteld uit meerdere granen.  

De voedingswaarde van brood gemaakt van meergranenmeel is niet éénduidig, omdat het uit bloem of (volkoren)meel gemaakt kan zijn.  

Ook de hoeveelheid vitaminen, mineralen en voedingsvezels verschil per meergranenbrood. Het is afhankelijk welke graansoorten gebruikt worden en de samenstelling van de graansoorten.  

Wil je weten wat je koopt dan is er maar één advies; lees de verpakking. Bevat het product meergranenbloem of meergranenmeel. Daar de producent veel wil verdienen bestaan de meeste meergranenmeel producten uit meergranenbloem. Dit is namelijk goedkoper.  

Wat Is Zelfrijzend Bakmeel? 

Als eerste, zelfrijzend bakmeel is geen meelproduct maar gemaakt van bloem. Het is bloem waar bakpoeder aan is toegevoegd. De toevoeging van bakpoeder zorgt ervoor dat het beslag gaat rijzen. Als je gewoon meel of bloem gebruikt om mee te bakken moet je zelf vaak bakpoeder toevoegen.  

Van zelfrijzend bakmeel worden bijvoorbeeld cake en muffins gemaakt. 

Van Welke Soorten Graan Wordt Meel Gemaakt? 

Er zijn verschillende graansoorten die tot meel worden vermalen. Ze hebben allemaal andere eigenschappen en voedingswaarde. De belangrijkste worden hieronder kort beschreven.  

  • Tarwe 
    Tarwe is de meest bekende. Net als alle andere graansoorten valt tarwe onder de grassoorten dus eet je de korrel van gras. Het wordt gebruik voor brood en bakmeel. 
  • Haver 
    Haver is een graansoort die vooral verwerkt wordt in ontbijtgranen, ontbijtkoek, havermout en koeken.  
  • Spelt 
    Spelt komt hoofdzakelijk uit Azië. Het is moeilijker te verwerken en is familie van de tarwe. Spelt staat ook wel bekend als één van de oudste graansoorten. Anders dan bij tarwe zitten de voedingsstoffen bij spelt ook in de meelkern. Spelt wordt gebruikt voor brood.  
  • Gerst 
    Gerst is een graansoort dat heel veel gebruikt wordt in bier. Het graan moet eerst gepeld worden voordat je het kan eten. Gepeld graan heet gort. Het wordt ook verwerkt in ontbijtgranen.  
  • Rogge  
    Rogge is een graan die veel vezels bevat en vaak gemengd wordt met andere granen. De Rogge kennen we meestal van het donkere roggebrood. Het heeft een sterke zure smaak. 
  • Mais 
    Maïs is een graansoort maar wordt vaak gebruikt als groente. Ook kan maïs een ingrediënt van bier zijn. Maïs wordt gebruik voor maïzena, popcorn en de ontbijtgranen cornflakes.  
  • Boekweit 
    Boekweit is geen graan maar de vrucht van een plant. Wanneer de vrucht gepeld is lijkt deze op graan en het wordt net als graan verwerkt. Vandaar dat het onder ‘graan’ valt. Boekweit wordt gebruikt in brood, pannenkoeken en koek. 

Zoals gezegd zijn dit de belangrijkste die wij in Nederland gebruiken.

Hoe Kan Je Meel Bewaren?  

Meel kan je het best bewaren op een lage temperatuur. Hoe koeler hoe beter het is voor het meel. Zorg er ook voor dat de plaats waar je het meel opbergt droog is. Meel is niet verzot op vocht en kan hierdoor gaan rotten. De meeste Nederlanders bewaren het meel echter in een keukenkast!

Meel heeft ook de eigenschap om geurtjes op te nemen. Plaats het meel dan ook niet naast producten die een sterke geur afgeven.  

Dit is het verschil tussen bloem en meel, maar volkoren is voedzamer en beter.

Ger en Karin

Wij zijn Ger en Karin en wij schrijven over plantaardige voeding. Hier kan je artikelen vinden over groente, fruit, peulvruchten, zaden en noten, granen en meel, kruiden en specerijen, oliën en vetten. We posten constant nieuwe artikelen dus blijf ons volgen. Veel leesplezier, Bonen en Biet.

Nieuwste blogs