Seitan wordt gemaakt van tarwemeel en water en is een vleesvervanger bij uitstek. In Japan wordt al honderden jaren gemaakt en gegeten. De gluten zorgen ervoor dat er uiteindelijk een ‘vleesachtige´structuur ontstaat tijdens het bereiden. Hoe seitan maken is wat we in deze blog bespreken.
Seitan wordt gemaakt van tarwemeel waarvan de zemelen en zetmeel worden uitgespoeld. Er blijven alleen maar gluten over, dit is het seitan deeg. Dit deeg kan je koken, grillen en bakken in de oven. Voeg kruiden toe voor smaak of marineer je seitan.
Dit is in het kort wat seitan is en hoe je het kunt maken. Er is een moeilijke manier en makkelijke manier van maken. De moeilijke manier is gebruik te maken van tarwemeel. De makkelijke manier is om tarwegluten te kopen in de supermarkt of online.
Inhoudsopgave
Wat Is Seitan?
Seitan ontstaat door tarwemeel te kneden tot een deeg. Dit laten we een tijdje rusten en vervolgens spoelen we met koud water, de zemelen en het zetmeel uit het meel, zodat alleen de gluten overblijven. Het product wat overblijft is seitan.
Seitan is volgens voedingsdeskundige geen echte vleesvervanger. Het bevat bijvoorbeeld geen vitamine B12 en weinig B1. Daartegenover staat dat het enorm veel eiwitten bevat, 20-25 %. Het bevat ook voldoende ijzer.
We gebruiken het als vleesvervanger, omdat na het koken of bakken het de structuur heeft van vlees. Het heeft echter niet de eigenschappen en voedingsstoffen van vlees.
Seitan Maken
Met de term seitan maken kunnen twee dingen bedoeld worden:
- Zelf maken van tarwemeel
- Bereiden met ‘kant en klaar’ gekochte tarwe gluten
Beide worden in deze blog besproken. We beginnen met het zelf maken en dat doe je met tarwemeel. Het bereiden wordt verderop in deze blog besproken in het hoofdstuk ‘Seitan Bereiden‘.
Zelf Seitan Maken
Zelf maken is niet moeilijk en je zult zeker je arm- en handspieren ontwikkelen, want er moet behoorlijk veel gekneed worden. Wat heb je nodig?
Het enige wat je nodig hebt is een kilo tarwebloem. Deze bloem zeven we eerst. Gooi de bloem in de zeef en schudden maar. Vang het meel op in een grote kom.
Voeg nu geleidelijk 0,5 liter warm water (geen heet water!) toe aan de meel en kneed het tot een geheel. Dek vervolgens de kom af met een vochtige doek en plaats de kom op een warme plaats. Laat het nu 1 uur rusten.
Pak nu het deeg en spoel het af onder de kraan. Knijp in het deeg, trek aan het deeg en spoel de zemelen en zetmeel uit het deeg. Dit gehele proces duurt ongeveer 10-15 minuten. Je kunt stoppen als het gespoelde water helder is.
Knijp nu zo veel als mogelijk water uit uit het deeg en dep het droog. Nu heb je ongeveer 300 gram seitan over die je verder kunt verwerken en bereiden.
Je kan er nu balletjes maken, worsten draaien, platslaan voor hamburgers of stukken uit elkaar trekken. Om het te scheiden adviseer ik een schaar te gebruiken, want snijden gaat echt niet. Het lijkt namelijk wel een grote kauwgombal.
‘Kant en klare´ Tarwegluten
Je kan het ook maken van ‘kant en klare’ gluten die je koopt in de winkel of online. Om er seitan van te maken moet je het volgende doen.
Neem 1 kop tarwegluten en meng dit met 2 – 3 koppen water en kneed het vervolgens tot een deeg. Voeg het water geleidelijk toe aan het deeg. Laat ook nu het deeg een uur rusten onder een schone theedoek.
Je kunt eventueel al kruiden en smaakmakers toevoegen. Zo geef je jouw deeg extra smaak en worden de kruiden goed verdeelt.
Voordat je aan de slag gaat lees goed de aanwijzingen op de verpakking. Ook nu moet het een ‘kauwgombal’ zijn, taai om uit elkaar te trekken.
Maak van de seitan wat je wil, balletjes, worstjes, hamburgers of trek stukken uit elkaar.
Seitan Bereiden
Nu je eenmaal seitan hebt gemaakt van tarwemeel of van gekochte tarwegluten kunnen we het gaan bereiden en klaarmaken.
Seitan zelf heeft weinig tot geen smaak van zichzelf, logisch want het is meel en meel heeft geen smaak. Je moet het dus op smaak brengen voordat je het kan bakken of koken.
Seitan Kruiden
Seitan moet worden gekruid. Een van de voordelen van het zelf maken is dat je deze zowel van binnen als van buiten kunt kruiden.
Als je wilt dat jouw seitan een “vlezige” smaak heeft, voeg dan tomatenpuree toe aan het deeg. Voor die ‘vlezige’ smaak kan je kruiden en specerijen die bij rundvlees horen, zoals komijn, koriander, oregano en paprikapoeder toevoegen.
Als je wilt dat je seitan meer lijkt op kip, varkensvlees of gewoon meer neutraal, dan kan je vegan bouillon met ‘kip’ smaak en kip kruiden toevoegen of tijm en salie gebruiken.
Wat ook gewoon lekker is om het te kruiden met een verkruimelt blokje tuinkruidenbouillon.
Als laatste advies voor het kruiden van je seitan, doe het royaal en wees niet zuinig met je kruiden.
Seitan Marineren
Marineren is heerlijk en geeft heel veel smaak. Het is eenvoudig om te doen, je hebt alleen de juiste ingrediënten nodig en dat zijn de volgende, voor een lekkere barbecue marinade:
- 2 kopjes groentebouillon
- 1 kopje veganistische barbecuesaus, zelfgemaakt of in de winkel gekocht
- 3 eetlepels ahorn of agavesiroop
- 3 eetlepels olijfolie
- 2 eetlepels sojasaus
- 2 theelepels hete saus (optioneel)
- 1 theelepel vloeibare ‘rook’ (Liquid Smoke)
- 1 theelepel gemalen zwarte peper
- 1 theelepel knoflookpoeder
- 1/2 theelepels paprikapoeder
Het bereiden is eenvoudig, want je doet alle ingrediënten in een kom en deze meng je met elkaar. Proef wel even of het lekker is, want je kunt het nu nog jouw eigen ’touch’ geven.
Als je de seitan gaat bakken in de oven besmeer dan de bodem van de ovenschaal met een laagje marinade en leg daar de seitan op. Doe de rest van de marinade boven op de seitan en verdeel dit.
Seitan Koken
Nou ja, koken? Het is eigenlijk stoven. Het wordt vaak gestoofd in bouillon. Doe 1 liter water en bouillonblokje in de hapjespan en breng dit aan de kook. Voeg ook nog 3 eetlepels sojasaus toe voor extra smaak.
Je kunt natuurlijk nog veel meer kruiden en smaakmakers toevoegen. Dat het is het leuke van seitan, je kunt het helemaal naar je eigen smaak maken.
Voeg de stukken seitan toe. Het moet helemaal onderwater te liggen. Zet het vuur lager, het moet wel zachtjes blijven koken. Als het niet zachtjes kookt neem de Seitan te veel vocht op en wordt het zompig en dat is jammer van al je werk. Doe de deksel gedeeltelijk op de pan en laat het nu 20 – 30 minuten zachtjes stoven. De kook tijd is sterk afhankelijk van de grootte van de stukken seitan. Draai af en toe de stukken om.
Haal het met een schuimspaan uit de pan en proef. Proef of de textuur goed is en proef of de smaak lekker is. Deze seitan kan je nu gebruiken om bijvoorbeeld een roerbak gerecht te maken.
Wil je de glutenbal in zijn geheel koken, dan is de kooktijd ongeveer 45-55 minuten afhankelijk van de dikte van de seitan. Draai de seitan af en toe wel om.
De gestoofde Seitan is het best op smaak als je deze een dag laat rusten. Koel de seitan af en plaats deze, afgedekt in de koelkast.
Seitan Bakken
Het bakken doe ik altijd met de gekookte seitan. Ik heb het dan over bakken in een (grill)pan.
Kook eerst de seitan zoals boven omschreven. Het beste om te doen is de seitan verdelen in meerdere stukken, zodat je er bijvoorbeeld steaks van kunt maken. Deze steaks kook je eerst en daarna bakken we de seitan steaks.
Wil je nog meer smaak aan je steak geven, gebruik dan de marinade die in deze blog beschreven is. Doe de steaks in een bakje en doe de marinade eroverheen. Zorg dat alle stukken goed onder de marinade zitten en laat minimaal 30 minuten staan. Je kunt de gemarineerde steaks ook in de koelkast bewaren en de volgende dag bakken.
Pak nu de grillpan en maak deze warm. Doe vervolgens de steaks in de pan en bak deze totdat je de grillstrepen ziet verschijnen. Draai dan de steaks om en grill de andere kant van de steak totdat ook deze grillstrepen heeft.
Draai de steaks vervolgens nog een paar keer om en doe dit voor ongeveer 2 minuten. Al je nog marinade over hebt kan je de steaks nu insmeren met de overgebleven marinade.
Haal de steaks uit de pan en serveer ze aan je gasten. Eet smakelijk!
Seitan Oven
Dit is de gemakkelijkste methode van alle drie, omdat er geen bouillon nodig is en geen grote pan met water. Bovendien hoef je niet tot de volgende dag te wachten om het op te eten. Bakken in de oven doe je voor het maken van stevige recepten zoals ribben of braadstukken.
Om het te bakken, vet je een ovenschaal in en voeg je het geknede en rustende deeg toe aan de schaal. Maak het deeg plat en rek het uit zodat het in de schaal past. Hoeveel je het plat maakt en uitrekt, bepaalt hoe dik of dun het zal zijn.
Snijd het deeg in zoveel je wilt, bedek het met een kruidenmengsel of jouw favoriete kruiden en smaakmakers en bak ongeveer een uur op 190 graden, totdat het een stevige textuur heeft.
Voordat je het definitief uit de oven haalt, proef. Proef of het gaar is. Zo niet, laat dan langer in de oven staan.
Haal de ovenschaal uit de oven, snijd de stukjes opnieuw en haal ze uit de ovenschaal. Gebruik ze dan in welk recept je ook maakt.
Vegan
Ja, seitan is vegan. Als je alle andere smaakmakers die je gebruik ook vegan houdt dan heb je een vegan gerecht. Zo simpel is het.
Invriezen
Je kan het heel goed invriezen. Ik adviseer wel om de seitan in kleiner stukken te knippen. Doe ze daarna in een diepvrieszak of bakje en doe deze in de vriezer. Je kunt het zo zeker 6 maanden bewaren. Doe dit niet langer, want dan wordt de structuur anders.
Je kunt het ook voor maximaal 4 dagen bewaren in de koelkast, afgesloten natuurlijk.
Het maakt niet uit of het al gekookt is of niet. De bewaartijd is gelijk.
